Nghị định 168/2016/NĐ-CP, ngày 27 tháng 12 năm 2016 của chính phủ về Khoán rừng, vườn cây và diện tích mặt nước trong các Ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên nông, lâm nghiệp nhà nước

         - Kết quả việc Công ty TNHH MTV LN Nam Tây Nguyên vận dụng Nghị định 168/2016/NĐ-CP trong công tác phát triển rừng thông qua mô hình Nông lâm kết hợp bằng hình thức Giao khoán hoặc liên doanh liên kết trong thời gian qua.

         * Ý nghĩa của Nghị định 168/2016/NĐ-CP:

         - Nghị định 168/2016/NĐ-CP quy định về việc khoán rừng, vườn cây và diện tích mặt nước nhằm đảm bảo bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, phát triển rừng bền vững và nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng. Đây là một văn bản pháp lý quan trọng nhằm tăng cường công tác quản lý và bảo vệ rừng ở Việt Nam, đặc biệt là đối với các khu rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và các công ty nông, lâm nghiệp nhà nước.

         - Nghị định góp phần vào việc phát triển kinh tế rừng và tạo việc làm cho cộng đồng, người dân địa phương, đồng thời là một bước đi quan trọng trong việc thực hiện các cam kết bảo vệ môi trường và bảo tồn đa dạng sinh học của Việt Nam.

         - Nghị định hướng đến sự phát triển bền vững của ngành lâm nghiệp, hỗ trợ cộng đồng, đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, nâng cao hiệu quả kinh tế, tạo việc làm bền vững cho người dân.

         * Hiệu quả tích cực Công ty TNHH MTV LN Nam Tây Nguyên đã mang lại sau khi vận dụng linh hoạt Nghị định 168/2016/NĐ-CP trong công tác phát triển rừng:

         - Nam Tây Nguyên quản lý tổng diện tích 27.086,29 ha rừng và đất rừng, có diện tích đất bị người dân xâm canh trái phép hơn 3.000 ha.

         - Năm 2018, Công ty TNHH MTV LN Nam Tây Nguyên đã đề xuất xin UBND tỉnh Đăk Nông cho thí điểm xây dựng phương án Nông lâm kết hợp gắn với khoán vườn cây theo Nghị định 168 của Chính phủ và được UBND tỉnh Đắk Nông chấp thuận tại Công văn 807/UBND-NN ngày 13 tháng 02 năm 2018. Đến nay, sau 7 năm thực hiện, Công ty đã xây dựng và triển khai 14 phương án trồng rừng bằng hình thức giao khoán theo Nghị định 168 và liên kết với tổng diện tích đã thực hiện là 708,61 ha, ký hợp đồng giao khoán và liên kết với 280 hộ gia đình, trong đó:

         + Người đồng bào M’Nông xã Quảng Trực: 25 hộ/36,96 ha,

         + Người đồng bào M’Nông xã Bù Gia Mập: 71 hộ/85,47 ha

         + Còn lại người kinh và các dân tộc phía bắc là: 186 hộ/561,18 ha và 01 tổ chức/25 ha.

         - Kết quả đạt được:

         + Một số diện tích trước đây là đất trống, đất chưa có cây lâm nghiệp nay đã được phủ xanh bằng cây điều, cao su, mắc ca... góp phần đảm bảo quy hoạch ngành lâm nghiệp tại địa phương.

         + Diện tích rừng tự nhiên khu vực giáp ranh được bảo vệ tốt hơn, tình trạng vi phạm lâm luật trên lâm phần Công ty quản lý chuyển biến tích cực rõ nét. Ý thức người dân trong công tác bảo vệ và phát triển rừng dần được nâng cao, người dân hiểu rõ hơn các chính sách pháp luật nhất là lĩnh vực liên quan đến đất đai và lâm nghiệp.

         + Liên kết lợi ích giữa người dân và doanh nghiệp được dung hòa từ đó tháo gỡ mâu thuẫn, người dân đồng thuận cùng Công ty hợp tác cùng phát triển rừng, góp phần giải quyết được các điểm nóng phá rừng, lấn chiếm đất rừng góp phần từng bước lập lại trật tự về quản lý đất đai, ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

         + Hiện nay, đã có một số phương án cây trồng bước vào giai đoạn kinh doanh, bước đầu cải thiện thu nhập, góp phần ổn định đời sống người dân.

         + Giải quyết vấn đề đất sản xuất cho hơn 280 hộ gia đình sinh sống trên địa bàn, người dân được canh tác hợp pháp ổn định, lâu dài phù hợp với các quy định của pháp luật.

         Công ty TNHH MTV LN Nam Tây Nguyên tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp với chính quyền địa phương các cấp tiếp tục tuyên truyền rộng rãi mô hình, đồng thời kêu gọi toàn thể người dân cùng tham gia với Công ty trong công tác phát triển rừng trên diện tích đất đang xâm canh trái phép thuộc lâm phần Công ty quản lý. Trên cơ sở các tiêu chí và lợi ích cho người dân như sau:

         * Tiêu chí:

         - Về mặt tiêu chí, hình thức, thời hạn, trình tự thủ tục và quyền lợi khi tham gia giao khoán theo Nghị định 168 được quy định chi tiết tại điều 4 đến điều 9 của Nghị định 168/2016/NĐ-CP và được thể hiện tại hợp đồng giao khoán theo mẫu số 04 của phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 168/2016/NĐ-CP, hoặc hợp đồng liên kết.

         - Hợp đồng là văn bản thỏa thuận dân sự về nội dung khoán hoặc liên kết và các nội dung giao kết khác giữa hai bên (người dân có quyền thỏa thuận các điều khoản trong hợp đồng trên cơ sở tuân thủ theo các quy định của pháp luật hiện hành).

         - Về tỷ lệ và loài cây trồng: Đối với diện tích đất chưa có cây trồng, hoặc cây trồng không đúng quy hoạch thì công ty sẽ đầu tư giống cây lâm nghiệp để trồng bảo đảm 70% diện tích là cây lâm nghiệp và 30% diện tích là cây nông nghiệp. Đối với diện tích đã trồng đúng theo quy hoạch lâm nghiệp thì Công ty sẽ phối hợp với gia đình đánh giá vườn cây, sau đó áp giá vườn cây theo quy định của pháp luật và Công ty sẽ trả lại chi phí cây giống cho gia đình để có cơ sở giao khoán hoặc liên kết.

         * Quyền và lợi ích của người dân khi tham gia cùng Công ty trong công tác phát triển rừng:

         - Được ký kết hợp đồng để ổn định sản xuất lâu dài trên mảnh đất người dân đang canh tác bất hợp pháp; Được trồng xen các loại cây ngắn ngày, chăn nuôi gia súc, tăng gia sản xuất tăng nguồn thu nhập để ổn định đời sống.

         - Được chia sẻ lợi ích hình thành từ diện tích nhận khoán hoặc liên doanh, liên kết, tỷ lệ hưởng lợi sản phẩm từ 85-97%.

         - Được xem xét hỗ trợ thiệt hại trong trường hợp bị rủi ro bất khả kháng (thiên tai, hạn hán, dịch bệnh... dẫn đến mất mùa).

         - Được làm nhà tạm, kho bãi để phục vụ công tác trồng, chăm sóc, quản lý bảo vệ rừng; sử dụng phương tiện cơ giới để múc hố, múc ao hồ lấy nước tưới tiêu, làm đường để đi lại...

         - Được pháp luật bảo hộ, được canh tác hợp pháp trên đất và được hưởng các chính sách hỗ trợ phát triển nông lâm nghiệp của pháp luật.

         - Được nhận bồi thường thiệt hại trong trường hợp bên khoán vi phạm hợp đồng.

         - Được sang nhượng Hợp đồng: Trường hợp, hộ gia đình không có nhu cầu sử dụng diện tích đã ký kết thì được quyền sang nhượng Hợp đồng đã ký kết với Công ty cho bên thứ 3 và một số quyền lợi hợp pháp khác.